Loustal, de Gauguin van de stripwereld
STRIPKUNST - RECENSIE door JOHN OOMKES
Er hangt een magische klank rond het woord Java. De één kent Java als een naoorlogse kroegdans voor beschonken matrozen. De ander als een klassieke motorfiets, waarbij iedere Japanner het laat afweten. Java is natuurlijk ook (en in de eerste plaats) een prachtig, zeer gevarieerd brok Indonesië, waar overbevolking, natuur en cultuur elkaar in wankel evenwicht houden.
Java blijft overrompelend, om het even of het om een eerste kennismaking of om de zoveelste ontmoeting gaat. Toen de Franse striptekenaar en graficus Loustal (voluit: Jacques de Loustal) in 1995 dankzij de Instituts francais d' Indonesië in Jakarta onderricht gaf over de manier waarop hij zeefdrukken vervaardigt en zijn werk in de hele republiek te zien was, kon hij zich niet aan de spreekwoordelijke aantrekkingskracht van het eiland onttrekken.
Loustal is een beroepsreiziger, een Jacques Cousteau van het tropisch rondtrekken. Iemand die de lokkende klank van verre kusten, keiharde en toch wonderlijk getemperde kleuren niet kan weerstaan. Zijn indrukken geeft hij speels weer, in volle vaart uitgewerkt in aquarel en met een onbeschrijfelijk oog voor het ter zake doende detail. Ik ken werkelijk geen westerse kunstenaar, wiens stijl en wijze van uitdrukken beter past bij het eigene van Indonesië dan Loustal.
De Parijzenaar genoot al lange tijd grote bekendheid dankzij zijn stripboeken over sterk vibrerende milieus als de nachtelijke jazzscene, die hij optekende in Besanie Mucho, waarin de hoofdpersoon gemodelleerd werd naar de Amerikaanse tenorist Barney Wilen. Opmerkelijk in die zeer geslaagde sfeertekening is alweer de detaillering. Zo ver- doezelt Loustal geen moment de vereenzaming en de zucht naar heroïne die dit milieu kenmerken. Alsof de tekenaar romantiseert en tòch de werkelijkheid laat zien.
In die zin is Loustal een tijdloos kunstenaar, een man die de voetsporen van Paul Gauguin drukt in diens maniakale belangstelling voor de tropen (Tahiti). Zijn in kleine oplagen verschenen grafiek (zoals Suds of Bestiaire) bevat een nog grovere toets en is misschien nog sterker navrant, maar altijd zien we bij hem het gevoel voor stijl, houding, kleur en detail terug. Loustals werk is net zo overrompelend als zijn onderwerpen. Java is een album van een verbluffende schoonheid.
Java, in de schaduw van de Merapi van Jacques de Loustal, met voorwoord en interview van Jean-Luc Coatalem. Uitgeverij Oog & Blik. Prijs: fl 65,00. Loustal exposeert een deel van de oorspronkelijke aquarellen voor Java t/m 22 juni 1996 bij Galerie de Klerkx & Van Heerden, Turfmarkt 22, Haarlem. Open: do t/m za 13-17 u. Tijdens de Stripdagen op 31105, 01/06 en 02106 open vanaf 10.30 u. Vrijdagavond 19-21 u. Openbaar interview met Loustal za 01 /06, 14 u.1996.HAARLEMS DAGBLAD 30-5-1996
